'Een G-krachtige praktijk

4. Vanuit leerplandoelen

De centrale boodschap van dit leerpad is je intussen duidelijk: we willen je aanmoedigen om geletterdheidstaken een plek te geven in je beroepsgerichte vakken en in het bijzonder in de praktijkvaklessen, niet omwille van het lezen, schrijven, rekenen en werken met ict op zich, maar als een middel om je vak-, les- en leerdoelen zo goed mogelijk te bereiken.

Om je doelstelllingen af te bakenen, heb je als leerkracht uiteraard een belangrijke informatiebron ter beschikking: het leerplan van je vakgebied. Geletterdheidstaken zijn dan ook pas echt functioneel als ze in je les worden ingezet in functie van die leerplandoelstelllingen.

In stap 4 oefen je daarom om geletterdheidstaken steeds aan leerplandoelen te linken.

4.1. Observatieopdracht


Je maakte reeds kennis met de les over vegetarisch koken. In haar lesontwerp verwees de leerkracht naar de volgende leerplandoelstellingen uit het leerplan Verzorging-voeding, tweede graad BSO, VVKSO – BRUSSEL D/2013/7841/061
les vegetarisch koken
  • 6. Binnen een welomschreven opdracht een maaltijd plannen, voorbereiden en bereiden.
  • 6.3 Met ondersteuning van een voedingsvoorlichtingsmodel, een maaltijd samenstellen en deze keuze toelichten.
  • 6.4 Met ondersteuning van een werkmodel een passende bereidingswijze, materialen en benodigdheden kiezen en deze keuze toelichten.
  • 6.6 De betekenis van de ingrediëntenlijst, de bereidingswijze, de houdbaarheidsdatum en de bewaarvoorschriften op een verpakking verduidelijken en toelichten.

Beantwoord bij het bekijken van de video-opname de volgende twee vragen:

  • Noteer per genoemde leerplandoelstelling welke geletterdheidstaken de leerkracht inzet om die doelstelling te bereiken?
  • Welke andere (algemenere) doelstellingen bereikt de leerkracht met deze les?

Klik  HIER om de video-opname nogmaals te bekijken.

4.2. Stappenplan: werken vanuit leerplandoelen


Het voorbeeld uit 4.1. illustreert hoe het denken vanuit leerplandoelstelllingen en het inbedden van geletterdheidstaken hand in hand kan en moet gaan. Alleen op die manier zal je lezen, schrijven, rekenen en ict echt op een  functionele manier een plek kunnen geven in je lessen, met andere woorden: geletterdheidstaken kunnen inzetten als middel om je vakdoelen te bereiken.
etiket
Dat is natuurlijk niet zo vanzelfsprekend. Daarom ontwikkelden we een stappenplan dat je kan helpen om die opdracht strategisch aan te pakken. Klik  HIER voor het lege stappenplan.

We illustreren deze werkwijze met een voorbeeld. De leerkracht vertrok voor een les textielzorg vanuit deze doelstelling:

  • AD 8: binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor linnen: LINNENZORG - 8.5 De gegevens op het etiket van een verpakking/kledingstuk/linnen verduidelijken en toelichten
In het verleden koos ze als werkvormen steeds voor een combinatie van een klassiek onderwijsleergesprek met duowerk waarin de leerlingen per twee mondeling een aantal etiketten bespraken.

Om de doelstelling diepgaander te bereiken besloot ze om dit jaar te experimenteren met geletterdheidstaken rond etiketten. Om te bepalen welke geletterdheidstaak ze aan deze leerplandoelstelling kon koppelen, vulde ze het stappenplan op  DEZE manier in.

Zo kwam ze uiteindelijk tot  DIT WERKBLAD.

4.3. Verdieping - geïntegreerd werken


Het stappenplan vraagt je  geïntegreerd te werken. Je gaat, met andere woorden, na hoe en of je de centrale leerplandoelstellingen voor deze les kan koppelen aan andere leerplandoelen. Dat kan gaan om leerplandoelen uit datzelfde vak, maar eventueel ook om leerplandoelen van een ander vak of om vakoverschrijdende eindtermen. De opdracht rond etiketten lezen van 4.2 is daarvan een voorbeeld. In deze ene opdracht wordt AD 8: 'binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor linnen' en in het bijzonder '8.5 De gegevens op het etiket van een verpakking/kledingstuk/linnen verduidelijken en toelichten' geïntegreerd met onder andere AD2 + AD3: 'communiceren in 1-1 relatie' + 'samenwerken'. In het geheel van deze les  linnenzorg voor de 2de graad bso worden nog meer doelstellingen geïntegreerd nagesteefd.

Zo'n geïntegreerde aanpak verrijkt niet enkel je lessen, maar nodigt ook uit tot het inbedden van geletterdheidstaken.

Opdracht

Bestudeer één van de volgende uittreksels uit leerplannen voor de 2de graad bso. Noem 3 geletterdheidstaken die je kan inbedden om de genoemde leerplandoelen te bereiken.

4.4. Opdracht


Heb je 4.1 tot en met 4.3. doorlopen? Dan weet je hoe belangrijk het is om geletterdheidstaken te koppelen aan de leerplandoelstellingen.

Klik  HIER om de opdracht bij stap 4 te maken.