'Een G-krachtige praktijk

Ten eerste was er een professionele leergemeenschap (PLG) bestaande uit een mix van praktijkvaklectoren van de lerarenopleidingen en geletterdheidsexperts.  Deze PLG vormde de spil van het project. Voor de methodiek van het werken met PLG’s baseerden we ons op de inzichten van Katz en Earl (2009) en op die van Senge (2000). Binnen de PLG leerden praktijkvaklectoren uit de domeinen Plastische Opvoeding, Voeding-Verzorging en Elektriciteit-Mechanica, pedagogen uit lerarenopleidingen, taalbeleidsexperten en docenten Communicatieve Vaardigheden van elkaar. Centraal in de PLG-bijeenkomsten stond  uiteraard de vraag: welke rol kunnen  praktijkvakleerkrachten spelen in de stimulering van geletterdheid en hoe kan de lerarenopleiding hen hier optimaal op voorbereiden?  De praktijkvaklectoren vertaalden de inzichten omtrent functionele geletterdheidsdidactiek naar hun eigen specifieke vakken. Hiermee gingen de betrokken lectoren aan de slag in hun eigen lessen. Ze experimenteerden met opdrachten en werkvormen om functionele geletterdheidsbevordering een plek te geven in hun praktijklessen. In de  PLG werd aan expertise-uitwisseling gedaan en waren er intervisiemomenten om de try-outs te bespreken.

Vervolgens kwam het  "Teach as you preach"-principe aan bod. In de eerste fase van het project implementeerden de praktijkvaklectoren de principes van geletterdheidsdidactiek nog enkel in de eigen praktijk (eigen niveau, praktijklessen aangeboden aan de studenten van de lerarenopleiding). Op basis van deze try-outs werd de didactiek fijngesteld. Pas in de tweede fase van het project werd de geletterdheidsdidactiek geëxpliciteerd aan de studenten (aspirant-leerkrachten van de praktijkvakken). De studenten moesten vervolgens aan de slag in hun stage met deze principes en werden hierop ook geëvalueerd.

In de derde fase van het project zetten we de "olievlekstrategie" in, oftewel het “collegiaal coachen”. We baseerden ons in die fase onder andere op de inzichten van Kotter&Cohen (2002) in verband met innovatie.   De praktijkvaklectoren uit de PLG gingen op dat moment zelf aan de slag als geletterdheidscoaches in de eigen instellingen. Zij coachten hun collega-praktijkvaklectoren in de implementatie van geletterdheid in hun vakken.  

Ten slotte omvatte dit project nog een onderzoeksluik waarin het effect van deze interventie werd gemeten, zowel op het niveau van percepties als op het niveau van praktijk en zowel op het niveau van de lerarenopleiders als op het niveau van de studenten. Hiertoe werd een digitale bevraging afgenomen (pre en post interventie), werden diepte-interviews gedaan en werden de lesplannen van de studenten (pre en post) geanalyseerd met behulp van de door de PLG ontwikkelde checklist. Dit onderzoek werd zowel bij de experimentgroep als bij een controlegroep gevoerd. Meer info hierover vindt u onder de knop 'resultaten van de effectmeting'.